Wyprzedzanie na przejściu dla pieszych jest jednym z najczęściej popełnianych wykroczeń przez polskich kierowców i jednocześnie jednym z najgroźniejszych. Wysokie mandaty, zatrważające statystyki czy nieustające apele policji niestety na wielu kierowcach nie robią żadnego wrażenia. Dlaczego wyprzedzanie na przejściu dla pieszych jest takie niebezpieczne i jakie kary grożą za niestosowanie się do jednej z najważniejszych zasad ruchu drogowego?
Zakaz wyprzedzania na przejściu dla pieszych
Przypomnijmy, że obowiązujące w Polsce przepisy ruchu drogowego zakazują wyprzedzania innych pojazdów tuż przed przejściem dla pieszych i na samych pasach. Zakaz ten dotyczy wszystkich kierowców – zarówno na drodze jednopasmowej, jak i na drodze dwupasmowej i trzypasmowej. Oznacza to, że zbliżając się „zebry” na drodze wielopasmowej, nie możemy jechać szybciej niż jadący obok nas samochód. W myśl Kodeksu Ruchu Drogowego wyprzedzaniem nazywamy każdy manewr, polegający na przejeżdżaniu obok pojazdu, który porusza się w tym samym kierunku.
Obowiązujące przepisy nie nakładają na kierowców obowiązku ustępowania pieszym pierwszeństwa, znajdujący się przed przejściem dla pieszych (chociaż trwają pracę nad zmianami przepisów w tym zakresie). Jednak każdy kierowca zbliżający się do pasów musi zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszym, którzy już na pasy weszli.
Dlaczego łamanie zakazu wyprzedzania na przejściu dla pieszych jest takie groźne? Jeśli jeden kierowca zwalnia przed pasami, by przepuścić pieszego, ten wchodzi na pasy i dla kierowcy jadącego z tyłu lub obok staje się zupełnie niewidoczny. Łamanie tego zakazu niestety najczęściej kończy się potrąceniem pieszego, nierzadko ze skutkiem śmiertelnym.
Kiedy na przejściach dla pieszych można wyprzedzać?
Zakaz wyprzedzenia na pasach nie dotyczy przejść, które znajdują się na drodze, skrzyżowaniu lub rondzie o ruchu kierowanym. Jeśli więc zbliżamy się do przejścia dla pieszych z sygnalizacją świetlną lub ruchem kieruje policja, zakaz ten nie obowiązuje. Jednak również i w tym przypadku warto zachować szczególną ostrożność – szczególnie, jeśli w obrębie przejścia dla pieszych widzimy dzieci.
Omijanie i wymijanie w obrębie przejścia dla pieszych
Według specjalistów od bezpieczeństwa w ruchu drogowym omijanie pojazdu, który zatrzymał się przed pasami, stwarza jeszcze większe zagrożenie niż wyprzedzanie. Tym trudniej zrozumieć kierowców, którzy widząc inny pojazd przed przejściem, nie zwalniają i nie zatrzymują się obok – kierowca, który zatrzymał się przed pasami musiał mieć przecież jakiś powód. Jeśli widzimy inny pojazd, stojący tuż przez „zebrą”, możemy być pewni, że na drodze znajdują się piesi lub inna przeszkoda, która uniemożliwia kontynuowanie jazdy.
Kodeks Ruchu Drogowego nie zakazuje wymijania pojazdu, który zatrzymał się przed pasami, by przepuścić pieszych. Mimo że kierowca nadciągający z naprzeciwka ma zdecydowanie lepszą widoczność niż kierowca wyprzedzający pojazd stojący przed pasami, również w takiej sytuacji dochodzi do wypadków z udziałem pieszych. Zła ocena odległości i brawura niektórych kierowców sprawiają, że pieszy może zostać potrącony na przejściu dla pieszych, na którym ma pierwszeństwo.
Co grozi za wyprzedzanie na przejściu dla pieszych?
Kary za wyprzedzanie i omijanie pojazdów bezpośrednio przed pasami lub na pasach są stosunkowo wysokie:
- wyprzedzanie – 200 zł i 10 punktów karnych
- omijanie – 500 zł i 10 punktów karnych
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującego się na przejściu – 350 zł i 10 punktów karnych
- nieustąpienie pierwszeństwa osobie kierującej rower, znajdującej się na przejeździe dla rowerów – 350 zł i 10 punktów karnych
Kary za omijanie i wyprzedzanie na przejściu dla pieszych oraz tuż przed pasami są więc wyższe niż kary za przejechanie na czerwonym świetle, za co grozi od 300 do 500 zł i 6 punktów karnych. Ponadto funkcjonariusz policji może zrezygnować z wypisania mandatu i sprawę skierować do sądu, który wyznaczy jeszcze wyższą karę. W przypadku skrajnego naruszenia bezpieczeństwa w ruchu drogowym, policjant może także odebrać prawo jazdy.
Przypomnijmy, że zakaz wyprzedzenia na przejściu dla pieszych oraz tuż przed nim obowiązuje kierowców wszystkich pojazdów, w tym rowerów. Rowerzysta, który wyprzedzi lub ominie inny pojazd, zostanie ukarany taką samą grzywną, jak kierowca samochodu osobowego i ciężarowego.
Mniej więcej jedna trzecia śmiertelnych wypadków dotyczy potrąceń pieszych na przejściach dla pieszych. W zdecydowanej większości winę ponoszą kierowcy – przekraczając prędkość i wymuszając pierwszeństwo na pasach. I chociaż statystyki wykazują, że z roku na rok dochodzi do nieco mniejszej liczby wypadków, w których mniej pieszych ginie i zostaje rannych, to jednak liczba osób zabitych na przejściu dla pieszych wciąż rośnie. Dlatego na kursach nauki jazdy szczególną uwagę zwracamy na zachowanie ostrożności w miejscach, gdzie pojawiają się piesi – w pobliżu przejść, w pobliżu szkół i przedszkoli. Kursanci ucząc się defensywnej jazdy, opanowują sztukę obserwacji otoczenia i dostosowywania stylu jazdy do panujących warunków na drodze.
